शिक्षक म्हणजे समाजात उच्च आदर्श ठेवणारी व्यक्ती. कोणत्याही देशाच्या किंवा समाजाच्या उभारणीत शिक्षणाची भूमिका महत्त्वाची असते. शिक्षक समाज परिवर्तनाचे माध्यम असतो असे म्हणतात.
हिंदू धर्मात शिक्षकासाठी ‘आचार्य देवो भवः’ म्हणजे शिक्षक किंवा आचार्य हे देवाच्या बरोबरीचे आहेत असे म्हटले आहे. शिक्षकाने समाजासाठी दिलेल्या योगदानाच्या बदल्यात हा दर्जा दिला जातो.
मैं अपने जीवन के लिए अपने पिता का ऋणी हूं, लेकिन इस जीवन को अच्छे से जीने के लिए अपने शिक्षक का
- शिक्षक दिवस पर वृत्तांत लेखन
- वृत्तांत लेखन हिंदी और वृत्तांत लेखन के उदाहरण
- कारक के कितने भेद होते हैं? कारक किसे कहते हैं
- How To Write Letter In Hindi 2022
शिक्षक समाज परिवर्तनाचे माध्यम निबंध लेखन
समाजात शिक्षकाचा दर्जा नेहमीच आदरणीय राहिला आहे. कुणी त्याला ‘गुरू’, कुणी ‘शिक्षक’, कुणी ‘आचार्य’, कुणी ‘अध्यापक’ किंवा ‘शिक्षक’ म्हणतात. हे सर्व शब्द अशा व्यक्तीचे चित्रण करतात जी ज्ञान देते, शिकवते आणि ज्याचे योगदान कोणत्याही देशाचे किंवा राष्ट्राचे भविष्य घडवण्यात असते.
खऱ्या अर्थाने शिक्षक आपल्या विद्यार्थ्याचे जीवन घडवतो आणि शिक्षक समाज परिवर्तनाचे माध्यम असतो. शिक्षक आयुष्याच्या शेवटपर्यंत मार्गदर्शकाची भूमिका बजावत समाजाला मार्ग दाखवत राहतो, तरच शिक्षकाला समाजात उच्च दर्जा प्राप्त होतो.
शिक्षक सबसे अच्छा मित्र होता है। एक शिक्षक हर जगह सम्मान पाता है
आईवडील मुलाला जन्म देतात. त्यांची जागा कोणीही घेऊ शकत नाही, त्यांचे ऋण आपण कोणत्याही रूपात फेडू शकत नाही, परंतु आपल्या भारतीय संस्कृतीत फक्त एकच शिक्षक आहे ज्यांना आई-वडिलांचा समान दर्जा देण्यात आला आहे, कारण फक्त शिक्षकच आपल्याला समाजात जगण्यास पात्र बनवतो.शिक्षक म्हणतात. ‘समाजाचा कारागीर’.
गुरु और भगवान दोनों मेरे सामने हों, तो मैं किसे प्रणाम करुं? मैं उस गुरु के सामने झुकुंगा, जिसने मुझे भगवान से मिलाया
गुरू किंवा शिक्षक हे केवळ विद्यार्थ्याला शिक्षण देण्याचेच काम करत नाहीत तर ते प्रत्येक वळणावर आपल्या विद्यार्थ्याला मार्गदर्शन करतात कारन शिक्षक समाज परिवर्तनाचे माध्यम असते आणि त्यांचा हात धरायला सदैव तत्पर असतात. विद्यार्थ्याच्या मनात निर्माण होणाऱ्या प्रत्येक प्रश्नाला उत्तरे देतो व विद्यार्थ्याला योग्य सल्ले देतो व जीवनात पुढे जाण्यासाठी नेहमी प्रेरणा देतो.
खरे शिक्षक तेच असतात जे आपल्याला स्वतःचा विचार करायला मदत करतात
शिक्षक समाज परिवर्तनाचे माध्यम
शिक्षक किंवा गुरू आपल्या विद्यार्थ्यांशी जसे शाळेत शिकवले किंवा शिकले जातात तसे वागतात. त्यांच्या आजूबाजूला घडताना दिसतात तशी त्यांची मानसिकताही बनते, म्हणून एखादा शिक्षक किंवा गुरूच आपल्या विद्यार्थ्याला पुढे जाण्यास प्रवृत्त करतो.
यशस्वी जीवनासाठी शिक्षण खूप उपयुक्त आहे, जे आपल्याला गुरूंनी दिले आहे. भारत हा जगातील एकमेव देश आहे, जिथे शिक्षक आपल्या विद्यार्थ्यांना ज्ञान देण्याबरोबरच दर्जेदार शिक्षणही देतात, जे विद्यार्थ्यामध्ये उच्च मूल्य रुजवण्यासाठी खूप उपयुक्त आहे.
सर्व कठोर परिश्रमांपैकी एक सर्वात कठीण गोष्ट म्हणजे एक चांगला शिक्षक असणे
अमेरिकेसारख्या बलाढ्य देशाचा राष्ट्राध्यक्ष आला की भारताच्या दर्जेदार शिक्षणाचे कौतुक करतो. कोणत्याही राष्ट्राचा आर्थिक, सामाजिक, सांस्कृतिक विकास हा त्या देशाच्या शिक्षणावर अवलंबून असतो. देशाचे शैक्षणिक धोरण चांगले असेल तर त्या देशाची प्रगती होण्यापासून कोणीही रोखू शकत नाही. राष्ट्राचे शैक्षणिक धोरण चांगले नसेल तर त्याची प्रतिभा दडपली जाईल.
मला नेहमीच वाटत आले आहे की, शिष्याचा सर्वोत्तम ग्रंथ हा त्याचा गुरू असतो.
अर्थात, कोणत्याही राष्ट्राचे शिक्षण धोरण निरुपयोगी असते, परंतु शिक्षक निरुपयोगी शिक्षण धोरणाचे चांगल्या शैक्षणिक धोरणात रूपांतर करतो. शिक्षणाचे अनेक आयाम आहेत, जे कोणत्याही देशाच्या विकासात शिक्षणाचे महत्त्व अधोरेखित करतात. वस्तुत: ज्ञान हे शिक्षणाचे उद्दिष्ट आहे, ज्ञानाचा आकांक्षा विद्यार्थी आहे आणि शिक्षक ते पुरवतो.
शिक्षकाने दिलेले शिक्षण हा विद्यार्थ्यांच्या सर्वांगीण विकासाचा पाया असतो. प्राचीन काळापासून आजपर्यंतच्या शिक्षक समाज परिवर्तनाचे माध्यम आहे. आणि महत्त्व मानवी जीवनात अनन्यसाधारण आहे. अभ्यासक्रमासोबतच जीवनमूल्येही शिक्षकांकडून सुरुवातीपासूनच शिकवली जातात. शिक्षण आपल्याला ज्ञान, नम्रता, चातुर्य आणि क्षमता देते. शिक्षकांना देव समान मानले जाते.
कोणत्याही शाळेची सर्वात मौल्यवान संपत्ती म्हणजे तेथील शिक्षकाचे व्यक्तिमत्व.
आजही अनेक शिक्षक अध्यापनाच्या आदर्शांचे पालन करून आदर्श मानव समाज घडवण्यात आपली महत्त्वाची भूमिका पार पाडत आहेत. मात्र त्याचवेळी शिक्षक आणि शिक्षणाचे नाव कलंकित करणारे असे शिक्षक आहेत आणि अशा शिक्षकांनी शिक्षणाला व्यवसाय बनवले आहे, त्यामुळे गरीब विद्यार्थ्याला पैशाअभावी शिक्षणापासून वंचित राहावे लागत आहे.
शिक्षण ही जीवनातील यशाची गुरुकिल्ली आहे, शिक्षक त्यांच्या विद्यार्थ्यांच्या जीवनावर अंतहीन प्रभाव टाकतात
आधुनिक युगात शिक्षकाची भूमिका खूप महत्त्वाची आहे. शिक्षक हा एक मार्गदर्शक असतो जो आपल्याला केवळ पुस्तकी ज्ञानच नाही तर जीवन जगण्याची कला शिकवतो म्हणून शिक्षक समाज परिवर्तनाचे माध्यम असे मनते . आजच्या काळात शिक्षणाचे व्यापारीकरण आणि बाजारीकरण झाले आहे. शिक्षणाचे व्यापारीकरण आणि बाजारीकरण हे देशासमोरचे मोठे आव्हान आहे.
जुन्या काळी भारतात शिक्षण हा कधीच व्यवसाय किंवा व्यवसाय नव्हता. त्यामुळे सध्याच्या विद्यार्थ्यांची मोठी अडचण होत आहे. शिक्षणाचे व्यापारीकरण आणि बाजारीकरणापासून मुक्त भारत केवळ शिक्षकच करू शकतात. देशातील शिक्षकच मार्गदर्शक बनून शिक्षण जगताला नव्या उंचीवर नेऊ शकतात.
शिक्षक दिनानिमित्त मी सर्व शिक्षकांना अभिवादन करतो.
गुरू आणि शिक्षक हेच शिकणाऱ्यामध्ये योग्य आदर्श प्रस्थापित करतात आणि योग्य मार्ग दाखवतात. शिकणाऱ्याने आपल्या गुरू किंवा गुरूंबद्दल नेहमी आदर आणि कृतज्ञता बाळगली पाहिजे.
कोणत्याही राष्ट्राचा भावी निर्माता म्हटल्या जाणार्‍या शिक्षकाचे महत्त्व इथेच संपत नाही, कारण तो आपल्याला योग्य आदर्श मार्गावर चालण्याची प्रेरणा तर देतोच, पण प्रत्येक विद्यार्थ्याच्या यशस्वी जीवनाचा पायाही त्याच्या हातातूनच घातला जातो. शिक्षक समाज परिवर्तनाचे माध्यम आहे. कोणत्याही देशाच्या किंवा राष्ट्राच्या विकासात शिक्षकाने त्याच्या/तिच्या विद्यार्थ्याला दिलेली शिक्षण आणि शैक्षणिक विकासाची भूमिका अत्यंत महत्त्वाची असते.